درد انگشت شست پا می‌تواند بر اثر عوامل مختلفی مانند ضربه، التهاب، بیماری‌های مفصلی یا مشکلات عصبی ایجاد شود و تأثیر زیادی بر راه رفتن و تعادل فرد بگذارد. شناخت علت درد و علائم همراه آن برای انتخاب روش درمانی مناسب، اهمیت دارد. در این مقاله از کفش آرسی شوز با دلایل رایج، انواع درد، درمان‌ها و زمان‌های لازم برای مراجعه به پزشک آشنا می‌شویم.
درد انگشت شست پا چیست؟
درد انگشت شست پا حالتی است که در آن فرد احساس ناراحتی، التهاب یا سوزش در شست پا دارد. این درد می‌تواند ناشی از علت‌های مختلفی باشد و ممکن است با تورم، قرمزی یا بی‌حسی همراه باشد. شدت و نوع درد بسته به علت آن متفاوت است و شناخت دقیق آن برای درمان مناسب اهمیت دارد.
دلایل درد انگشت شست پا
درد انگشت شست پا می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کنددلایل درد شست پا عبارتند از:
آسیب یا ضربه (تروماتیک)
گاهی انگشت شست پا بر اثر ضربه مستقیم روی شست پا یا افتادن جسم سنگین روی پا دچار درد و تورم می‌شود. در این شرایط فرد دچار درد شدید و ناگهانی در ناحیه انگشت شست پا می‌شود که اغلب با کبودی، ورم و تغییر رنگ همراه است. این علائم ممکن است با ناتوانی در حرکت دادن انگشت یا حتی ایستادن بر روی پا نیز همراه باشند.
شکستگی یا ترک استخوانی (Fracture)
در ورزشکاران ممکن است در اثر ضربه مستقیم و فشار زیاد بروی شست پا یا شکستگی استرسی، درد شدیدی ایجاد شود. در این شرایط معمولاً در محل آسیب، درد شدید احساس می‌شود که با ناتوانی در حرکت همراه است. ورم و کبودی از علائم شایع هستند و در برخی موارد، فرد ممکن است صدا یا احساسی شبیه به ترکیدن را نیز تجربه کند.
ناخن فرورفته (Ingrown Toenail)
ناخن فرورفته زمانی رخ می‌دهد که لبه ناخن به داخل پوست فرو برود، که معمولاً به‌دلیل کوتاه کردن اشتباه ناخن، فشار ناشی از خرید کفش تنگ یا ضربه به ناخن، ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً با درد در گوشه ناخن همراه است و ممکن است با قرمزی، تورم و در مواردی عفونت و ترشح چرک همراه شود.
نقرس (Gout)
نقرس زمانی رخ می‌دهد که اسید اوریک کریستال‌شده در مفصل‌ها، به‌ویژه در مفصل شست پا، جمع می‌شود. این وضعیت معمولاً با درد ناگهانی و شدید همراه است که اغلب شب‌ها، شدت می‌یابد. علاوه بر این، تورم، قرمزی و گرمای موضعی در مفصل ایجاد می‌شود و حساسیت بسیار بالایی به لمس نیز، وجود دارد.
آرتروز (Osteoarthritis یا Rheumatoid Arthritis)
آرتروز معمولاً به‌دلیل ساییدگی مفاصل در سنین بالا یا به‌عنوان نتیجه یک بیماری خودایمنی ایجاد می‌شود. این بیماری با درد مزمن همراه است که معمولاً در صبح‌ها با خشکی شدید مفاصل همراه است و می‌تواند به محدودیت حرکت نیز، منجر شود. در برخی موارد، تغییر شکل مفصل نیز دیده می‌شود.
پینه و میخچه (Callus & Corns)
میخچه و پینه پا به‌دلیل فشار یا اصطکاک مداوم پا با کفش نامناسب یا بدشکلی پا ایجاد می‌شوند. این وضعیت معمولاً با سفتی و برجستگی پوست همراه است که ممکن است هنگام فشار دادن پا، دردناک شود. گاهی اوقات نیز پوست در این نواحی پوسته‌پوسته می‌شود.
نوروم مورتون (Morton’s Neuroma)
نوروم مورتون زمانی ایجاد می‌شود که عصب بین انگشتان پا، معمولاً بین انگشت سوم و چهارم، فشرده می‌شود. این وضعیت معمولاً با درد سوزشی یا تیرکشنده همراه است که می‌تواند با احساس سنگ یا شن زیر پا و بی‌حسی در انگشتان نیز همراه باشد.
دیابت و نوروپاتی محیطی
دیابت و نوروپاتی محیطی به‌دلیل آسیب عصبی ناشی از قند خون بالا ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً با بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و درد مبهم یا سوزشی در پاها همراه است. همچنین ممکن است ضعف عضلات پا نیز مشاهده شود.
بیماری عروقی محیطی (PAD)
دیابت و نوروپاتی محیطی به‌دلیل آسیب عصبی ناشی از قند خون بالا ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً با بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و درد مبهم یا سوزشی در پاها همراه است. علاوه بر این، ضعف عضلات پا نیز ممکن است مشاهده شود.
عفونت‌های قارچی یا باکتریایی
عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، به‌دلیل رشد میکروب‌ها در محیط مرطوب بین انگشتان پا ایجاد می‌شوند. این عفونت‌ها معمولاً با خارش، بوی بد، پوسته‌ریزی یا ترک پوست، همراه هستند و در برخی موارد ممکن است تاول یا قرمزی نیز مشاهده شود.
انواع درد انگشت شست پا
درد انگشت شست پا می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود و نوع درد معمولاً به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. شناخت مدل یا الگوی درد به تشخیص بهتر کمک می‌کند. در ادامه، انواع رایج مدل‌های درد شست پا را توضیح می‌دهیم:
درد انگشت شست پا سوزشی
این نوع درد معمولاً به صورت گرم، تیرکشنده یا سوزن‌سوزن‌شدن حس می‌شود. علل رایج آن نوروپاتی محیطی (مانند دیابت)، نقرس، نوروم مورتون، یا فشار عصبی است. این درد ممکن است شب‌ها شدیدتر شود یا با لمس بدتر شود.
درد ضربان‌دار یا تپنده
احساس درد همزمان با نبض یا ضربان قلب، معمولاً نشان‌دهنده التهاب یا عفونت است. علت آن فرو رفتن ناخن در گوشت پا، زخم آلوده، آبسه یا نقرس است. این درد همراه با تورم، قرمزی، گرما و گاهی تب است.
درد انگشت شست پا تیرکشنده
این نوع درد، دردی است که از شست پا به سمت بالا یا دیگر انگشتان کشیده می‌شود. فشار بر اعصاب (مثل فتق دیسک کمر یا نوروم) و نوروپاتی از علل رایج هستند. این درد ممکن است ناگهانی باشد و با حرکت یا راه‌رفتن بدتر شود.
درد مزمن یا مبهم
درد مزمن دردی که طولانی‌مدت، کم‌شدت ولی آزاردهنده است. آرتروز، بونیون (انحراف شست)، فشار مزمن از کفش غیر استاندارد و تنگ از علت‌های رایج این درد هستند. این درد معمولاً با فعالیت تشدید می‌شود و با استراحت کاهش می‌یابد.
درد ناگهانی و بسیار شدید
حمله نقرس یا شکستگی معمولا با شروع ناگهانی، شبانه با درد غیرقابل‌تحمل می‌باشد. این درد با قرمزی، گرما و حساسیت شدید همراه است. لمس ناحیه ممکن است بسیار دردناک باشد.
درد انگشت شست پا هنگام راه رفتن یا فشار
این درد در شکستگی‌های استرسی، میخچه یا پینه، بونیون فقط وقتی که روی پا فشار وارد می‌شود یا در حال راه رفتن هستید ظاهر می‌شود. معمولاً بدون فشار یا در حالت استراحت کمتر احساس می‌شود.
درد همراه با بی‌حسی
گاهی احساس بی‌حسی و کرختی همراه با درد در شست پا وجود دارد. از علل رایج آن می‌توان به نوروپاتی، فشردگی عصب، سندرم تونل تارسال اشاره کرد. این درد ممکن است با احساس سنگینی یا اختلال در تعادل همراه باشد.
درد انگشت پا چه درمانی دارد؟
برای درمان درد شست پا، روش‌های خانگی و پزشکی وجود دارند که می‌توانند به تسکین درد و بهبود وضعیت کمک کنند. این درمان‌ها بستگی به علت درد دارند، در زیر در مورد هر دو نوع درمان توضیح داده شده است:
درمان خانگی درد شست پا
برای درمان خانگی درد شست پا، کارهای زیر را انجام دهید:
- استراحت و قرار دادن پا در موقعیتی بالاتر از سطح قلب، می‌تواند به کاهش تورم و بهبود وضعیت کمک کند.
- استفاده از یخ به مدت 15 تا 20 دقیقه بر روی شست پا می‌تواند، به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- استفاده از کفش‌های راحت با پاشنه کم و پنجه پهن برای کاهش فشار روی شست پا، ضروری است.
- قرار دادن پا در آب گرم همراه با نمک اپسوم می‌تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند.
- استفاده از پدهای مخصوص بونیون برای کاهش فشار بر شست پا مفید است.
- استفاده از داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن می‌توانند برای کاهش درد و التهاب مفصل، مفید باشند.
خرید کتونی زنانه از آرسی شوز با بهترین کیفیت و قیمت مناسب
درمان پزشکی درد شست پا
در صورتی که درد ادامه پیدا کند یا شدت یابد، مراجعه به پزشک برای دریافت درمان‌های غیرخانگی و تخصصی ضروری است. با مراجعه و تشخیص پزشک، یکی از کارهای زیر برای شما انجام می‌شود:
پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی قوی تجویز کند تا التهاب و درد شست پا کاهش یابد.
در صورت التهاب شدید، تزریق کورتیکوستروئید می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
فیزیوتراپی شامل تمرینات کششی و تقویتی برای بهبود دامنه حرکت مفصل شست پا و کاهش درد است.
استفاده از ارتز یا کفی‌های طبی، می‌تواند به توزیع یکنواخت فشار و تسکین درد کمک کند.
پزشک ممکن است کفش‌های مخصوص درمانی برای پشتیبانی بهتر از شست پا تجویز کند.
در صورتی که درمان‌های دیگر مؤثر نباشند، جراحی برای اصلاح شکل شست پا یا مفصل آن می‌تواند، گزینه‌ای برای رفع مشکلات ساختاری باشد.
در صورت ابتلا به نقرس، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سطح اسید اوریک تجویز کند و در موارد حاد، داروهای ضد التهابی تجویز می‌شود.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
برای درد انگشت شست پا، اگرچه بسیاری از موارد با درمان‌های خانگی قابل مدیریت هستند، اما در برخی شرایط لازم است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. در این موارد، مراجعه به پزشک می‌تواند از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند. زمان‌هایی که باید به پزشک مراجعه کنید عبارتند از:
- اگر بدون دلیل مشخص، دچار درد شدید و ناگهانی در شست پا شده‌اید، به‌ویژه اگر در شب اتفاق افتاده باشد (که ممکن است نشانه نقرس باشد)، باید توسط پزشک بررسی شود.
- وجود این علائم ممکن است نشانه‌ی عفونت یا التهاب حاد مفصل، باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
- ترکیب تب و درد ممکن است نشانه‌ی عفونت سیستمیک باشد که نباید نادیده گرفته شود.
- اگر با وجود استراحت و مراقبت خانگی، درد طی چند روز، کم نشود یا شدت آن بیشتر شود، نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.
- اگر حرکت دادن شست پا، برای شما بسیار دردناک است یا نمی‌توانید به‌راحتی روی پا بایستید، ممکن است استخوان، تاندون یا مفصل آسیب دیده باشد.
- تغییر شکل مفصل یا انحراف در شست پا می‌تواند نشانه‌ی بونیون (انحراف استخوانی) یا آرتروز پیشرفته باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.
- زخم باز یا ترشح چرک از اطراف ناخن به‌ویژه در افراد دیابتی، این نشانه‌ی عفونت جدی است و باید فوراً درمان شود.
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن مداوم ممکن است نشان‌دهنده‌ی آسیب عصبی یا نوروپاتی باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
- اگر دچار یکی از این موارد هستید، مراجعه به پزشک عمومی، ارتوپد، روماتولوژیست یا متخصص پا (پودیاتریست) می‌تواند به تشخیص دقیق و درمان مؤثر کمک کند.
جمع بندی
درد انگشت شست پا ممکن است به دلایلی مانند ضربه، التهاب، بیماری‌هایی مثل نقرس یا آرتروز، و مشکلات عصبی ایجاد شود. نوع درد و علائم آن در تشخیص علت اهمیت دارد. درمان‌ها شامل روش‌های خانگی و پزشکی است. در صورت شدت یافتن درد، وجود تب، ترشح چرک، یا بی‌حسی، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود.
